Kurutulmuş Aynısefa Çiçeği – Pot Marigold – Calendula Officinalis
Ayn-ı sefa, portakal nergisi, gecesefası, bahçe nergisi gibi birçok ismi olan bir bahçe bitkisidir. Bahçelerde doğal böcek kaçırıcıdır. Çiçeklerinin bazısı yalın kat bazıları ise katmerli olur. Şifalı özellikleri bakımından katmerli veya yalın kat olmasının herhangi bir önemi yoktur. Yağmur habercisi olduğu söylenir. Eğer çiçekleri gün doğduktan sonra açmamışsa o gün yağmur beklenir.
Antik çağda eski Romalılar ve Yunanlılar dini törenlerinde başlarına ayn-ı sefadan yapılma taçlar takarlar ve tanrılarına bolluk ve bereketi temsilen buketler sunarlarmış. Bazı ülkelerde bu nedenle de gelin buketlerinde de yer alır.
Çiçeklerinde, beta- karoten, likopen, violaksantin, neolikopin, sitroksantin, flavohrom, flavoksantin, hrintemaksantin, eterik yağ, reçineler, helme, meyve asitleri bulunur.
Alternatif tıpta regl ağrılarını giderici, depüratif yani kanı temizleyici, idrar söktürücü, tansiyon düşürücü, uyarıcı, safra söktürücü, antiseptik, antifungal ve antikanserojen özellikleri için kullanılır.
Bilhassa ayak mantarları, pişik, isilik gibi cilt sorunlarında merhem olarak kullanımı yaygındır.
Doğal olarak güneydoğu Asya, orta doğu ve güney Avrupa da yetişen bu bitki zamanla daha kuzeye ve hatta kuzey Amerikaya da ulaşmış.
Almanya’da bahçesinde yetiştiren kişinin ise 11.yy da botanikçi bir rahibe olan Bingen’li Azize Hildegard olduğu düşünülür. Daha sonra birçok herbalist ve botanikçinin kitaplarında ismi ve kullanım tarifleri geçer.
17.yy da yaşamış olan Nicholas Culpepper aynı sefa suyunun sirke ile karışımının saça sürüldüğünde kepeği geçirdiğini ve çayının ise “kalbi rahattığını “yazar.
Turuncu çiçekleri ortaçağdan beri kumaş boyası, gıda boyası (peynir ve tereyağı yapımında) kullanılmış. Gıda boyası olarak kullanımı oldukça yaygınmış. Hatta Avrupalılar “fakir safranı” olarak adlandırmışlar. Günümüzde de taç yaprakları salatalarda, pirinç ve tahıl yemeklerinde safran yerine sıkça kullanılır.
Ayrıca her türlü mantar tedavisi için banyo, ayak banyosu ve oturma banyosu olarak kullanımı da yaygındır. Bu gibi banyolar için 100 gr aynı sefa çiçeğinin 2 litre suda 12 saat bekletildikten sonra beş dakika kaynatılıp süzülerek banyo suyuna katılması tavsiye edilir. Elbette oturma banyosu ve ayak banyosu için kullanacağınız miktar daha az olmalıdır.
Diğer bir kullanım şekli de temiz bir kavanoza kurutulmuş aynı sefa çiçeklerini ekleyip üzerine zeytinyağı ekleyerek güneşli bir ortamda 3-4 hafta beklettikten sonra süzerek koyu renkli bir şişeye aktararak saklayıp gerektiğinde topikal olarak kullanmak veya bu yağla merhem yapmaktır.
Tıbbi bitkiler kullandığınız ilaçlar, yedikleriniz, içtikleriniz ve aynı zamanda kullandığınız başka tıbbi bitkiler ile etkileşim gösterebilir. Bu bitkilerin doğru kullanımları için doktorunuza veya fitoterapistinize danışmanızı öneririz. Sitemizdeki bilgiler (bloğumuz dahil) sadece bilgi amaçlı olup ürünlerimizi daha iyi tanıyabilmeniz içindir, herhangi bir tedavi şekli veya tavsiyesi değildir, sadece bilgilendirme amaçlıdır.
Kaynak:
A’dan Z’ye Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi
Ayhan Yalçın – Türkmen kitabevi
Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi
Eczacı Mustafa Aydıner -Metropol Yayınları
https://learningherbs.com/remedies-recipes/calendula-oil/