Hayıt Tohumu

Hayıt Tohumu – Chaste Tree/Monks’ Pepper – Vitex Agnus Castus

Yaz aylarında mor renkli çiçek açıp, kış aylarında yapraklarını döken hayıt ağacının tohumları eski çağlardan beri kadınların tıbbi tedavisinde kullanılıyor.
Hayıt bitkisini ve faydalarını, elimizdeki bilgilere göre, ilk Pliny ( MS24-MS79) den öğreniriz. Onun zamanında tohumlarından yapılan bir içecek hastayı terleterek ateş düşürmek için kullanılırmış. Aynı zamanda hayıttan kadınlarda ‘rahmi temizlemek’ yani adet kanamaları için ve anne sütünü arttırmak için de faydalanırlarmış.
1200 senelerinden kalan iki Farsça tıp kitabı da Perslerin de hayıt bitkisini tanıdıklarını Persçe adının “Faqad“ olduğunu ve tıbbi amaçlı olarak “delilik, isteri ve epilepsi” tedavisinde kullanıldığını gösteriyor. Aynı döneme ait Mısır tıp kitaplarında da yer alıyor. 1525 te İngiltere’de yazılan Banckes Herbal kitabında da tıbbi kullanım şekilleri anlatılıyor.

O günlerden beri anne sütünü arttırdığı, anne sütündeki vitamin ve mineral değerlerini yükselttiği, adet döneminde ortaya çıkan dengesiz hormonları dengeleyip şiddetli ağrı ve sancılara iyi geldiği, bu hormonal denge bozukluklarına bağlı gelişen depresyon ve stres rahatsızlıklarını azalttığı, menopoz dönemi rahatsızlıklarını hafiflettiği, ter bezlerinin daha doğru çalışmasını sağlayarak aşırı sıvı kaybını önlediği, rahim duvarını güçlendirip düşük riskini azalttığı, kadınlardaki hamile kalma hormonunu arttırarak gebelik oranını yükselttiği söyleniyor.

Ayrıca ishale neden olan bağırsaktaki parazitlerin atılmasını desteklediği, güçlü bir gaz giderici olduğu, yağlı ve karbonhidratlı yemeklerden sonra yaşanan hazımsızlığı giderdiği, sindirim fonksiyonlarını arttırıp bağırsak florasını dengelediği belirtiliyor.

Cilt sağlığı için birebir etkili olduğu, özellikle yağlı ciltlerde artan siyah nokta oluşumlarını durdurduğu, anti-aging etkisi sayesinde ciltteki akne ve sivilce problemlerini azalttığı, cildin sağlıklı görünmesini sağladığı, zehirli hayvanların sokmalarına karşı panzehir özelliği taşıdığı söylenir.

Bazı araştırmalara göre çikolata kisti gibi yaygın olan kadın hastalıklarının tedavisinde en etkili doğal ilaç olduğu, erkeklerde prostat kanseri gibi kanser oluşumlarını engellediği, dövülmüş hayıt tohumunu bal ile karıştırıp bir gün dinlendirdikten sora tüketildiğinde güçlü bir vitamin ve mineral kaynağı elde edildiği, bu balın bronş, boğaz iltihabından karaciğerlerin temizlenmesine kadar birçok hastalığa şifa olduğu, sindirim sistemindeki hücrelerin herhangi bir deformasyona uğramasını önlediği söyleniyor.

Asırlardan beri şifacılıkta kullanılmasına rağmen hayıt bitkisinin faydaları konusunda yapılan modern araştırmalar ve bilgi yine de maalesef çok az.

Tıbbi bitkiler kullandığınız ilaçlar, yedikleriniz, içtikleriniz ve aynı zamanda kullandığınız başka tıbbi bitkiler ile etkileşim gösterebilir. Bu bitkilerin doğru kullanımları için doktorunuza veya fitoterapistinize danışmanızı öneririz. Sitemizdeki bilgiler (bloğumuz dahil) sadece bilgi amaçlı olup ürünlerimizi daha iyi tanıyabilmeniz içindir, herhangi bir tedavi şekli veya tavsiyesi değildir, sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Kaynak: the chaste tree: vitex angus castus
Pharmacy in History- Christopher Rolin Hobbs
University of California, Berkley